Getagd: Anton Tsjechov
Een compositie van lethargie
Foto: Roel van Berckelaer
Theater Platonov
Door Theater Utrecht
Gezien 2 maart 2018, Stadsschouwburg Utrecht
Te zien t/m 12 mei (tournee)
Platonov is een compromisloos personage in een uitgeblust bestaan. Hij grossiert in grootspraak en sabelt – onder het mom van oprechtheid – vriend en vijand genadeloos neer, gedreven door afkeer van de allesomvattende verveling die zijn omgeving in bedwang houdt.
In Thibaud Delpeuts bewerking en regie van Tsjechovs Platonov is dat bepaald niet anders. Alleen nu is de trage, lome leegte vervangen door een overvloed aan prikkels. Neem het toneelbeeld (van Roel van Berckelaer): flikkerende beeldschermen, een uitpuilende eettafel, een eclectisch samenraapsel aan meubilair, groeiende rotzooi, kortom: continue onrust.
In die consequente chaos spreiden Anna en Niko hun oeverloze lamlendigheid dan ook niet tentoon tijdens een tergend potje schaak, zoals bij Tsjechov, ze voeren hun dialoog terwijl ze aan een spelcomputer gekluisterd zitten. Gameconsole in de hand: de aandacht verdeeld over het spel, elkaar en een gesprek verderop in de kamer. En wie drie dingen tegelijk doet, doet per saldo niets – zo komen we via onrust en overvloed weer uit bij Tsjechovs leegte. Lees verder
Thibaud Delpeut: “In de rafelranden van de kunst wil ik ontmoetingen aangaan”
“Als ik niet als mens was veranderd dan was ik Platonov geworden.” zegt Thibaud Delpeut. Hij waagt zich dit seizoen voor het eerst aan een tekst van Tsjechov. Keus viel op Platonov (1878), Tsjechovs eerste avondvullende stuk. “Ik heb een zwak voor het personage, omdat ik hem zo goed begrijp. Platonov is iemand die niet tegen compromissen, leugens, het sociale gedrag, conventies en kuiperij kan. Hij verliest zich vervolgens in een strijd zonder programma, een strijd tegen de mensheid, waarin hij al zijn vrienden verspeelt.”
In de personages rondom Platonov ziet Delpeut sterk deze tijdgeest terug. “Al die types die niet weten hoe ze moeten kiezen, die allemaal ontslagen willen worden van keuzestress, maar toch voortdurend in een meningenreflex schieten. Het heeft een soort koortsigheid, een dwangmatigheid die zelfkatalyserend werkt en die steeds verder weg gaat van een wezenlijk contact. Het is ontzettend ontluisterend hoe die mensen in het stuk tekeer gaan met elkaar, hoe ze vastzitten in een systeem waarin ze elkaar vasthouden maar elkaar ook wurgen.” Lees verder
Vincent van der Valk: “Om te kunnen lijden moet je van het leven houden”
Foto: Geert Goiris
Met het titelpersonage in Platonov heeft Vincent van der Valk een drinkend, tierend, vloekend en vrouwonvriendelijk personage te pakken. Hoe krijgt hij het publiek toch mee?
“Ik denk dat Platonov enorm lijdt aan de banaliteit van zijn omgeving en zichzelf,” legt Van der Valk uit. “Hij doorziet alle sociale structuren en hypocrisie, maar hij maakt daar zelf ook deel van uit. En dat verscheurt hem.”
Volgens hem zit er een tragiek in het feit dat Platonov niet loskomt van de beperktheid van het menselijk bestaan. “Die tragiek kan ik af en toe zelf ook voelen. Soms zie je jezelf zitten in het café, omringd door mensen, en dan denk je ondertussen: wat zijn we hier allemaal eigenlijk aan het doen?” Lees verder
Zien en, vooral, gezien worden
Foto: Sanne Peper
Een meeuw · Toneelgroep Oostpool
Gezien: 23 maart 2017, Theater de Veste (Delft)
★★★☆☆
Al bij aanvang staan de acht acteurs keurig in een rij op het voortoneel en buigen. Duidelijk: deze personages in Een meeuw houden van een publiek, ze willen gezien worden.
Deze uitdrukkelijk theatrale benadering onderstreept de behoefte van deze groep mensen om zich expliciet te etaleren. Neem het prachtige samenspel tussen Vincent van der Valk en Sigrid ten Napel in het eerste bedrijf. Hij als gekwelde schrijver Kostja en zij als de jonge Nina, hunkerend naar een carrière als actrice. Ze hebben een hypertheatrale manier van communiceren, een aandoenlijk ritueel van twee dromers. Lees verder
Nina Spijkers bewijst zich als uitstekend acteursregisseur
Foto: Sanne Peper
Ivanov · Nina Spijkers, Toneelschuur Producties
Gezien: 2 maart 2016, Toneelschuur (Haarlem)
★★★★☆
“De bloemen keren elke lente weer, de vreugde echter niet.” Dat geldt althans voor Ivanov, hoofdpersoon in een van de eerste toneelstukken van Anton Tsjechov. Diep in de schulden en een doodzieke vrouw, maar Ivanov heeft zorgen van een andere orde; hij is bevangen door een allesoverheersende treurigheid. Lees verder
Sander Plukaard en Yara Alink over Tsjechov, kerst en de toekomst
Scènebeeld As the World Tsjechov, foto: Sanne Peper
Het jonge theatermakersduo Alink&Plukaard staat vanaf morgen een week lang in Theater Bellevue met een avondvullend kerstprogramma.
Yara Alink en Sander Plukaard kennen elkaar van de Amsterdamse Toneelschool en Kleinkunstacademie, waar ze in 2013 afstudeerden. Sindsdien maken ze samen elk jaar een voorstelling. Dat gaat volgens beproefd concept: ze nemen een klassieker uit het toneelrepertoire, breken dat vervolgens helemaal af en bouwen het weer op naar de maatstaven van hun eigen tijd en tijdgeest.
Daar gaan ze overigens niet omzichtig mee om. Alink: “We nemen soms een paar scènes, soms een paar zinnen, en we plaatsen die oude zinnen dan in een nieuwe context, waardoor het een nieuwe betekenis krijgt.” Eerder waren Molière en Edward Albee aan de beurt, ditmaal Tsjechov. Lees verder
Met lol, precisie en eigenheid trekken ze Tsjechov naar zich toe
Foto: Sanne Peper
As the world Tsjechov · Alink & Plukaard
Gezien: 18 mei 2016, Schouwburg de Meerse (Hoofddorp)
★★★★☆
Het idee was om een voorstelling te maken die bestaat uit allerlei fragmenten uit het oeuvre van Anton Tsjechov. Yara Alink en Sander Plukaard zijn twee jonge makers, en staan als hippe, rijke, Amsterdamse twintigers met hun kijk-mij-ik-kom-van-de-toneelschool-mentaliteit, behoorlijk ver van Tsjechovs personages. Althans, op het eerste gezicht.
Lees verder
