Getagd: Theater Na de Dam
Stilstaan als gezamenlijke daad van verzet
Foto: Jorn Heijdenrijk
Theater Theater Na de Dam in Carré: Een oefening in verzet
Door Koos Terpstra (samenstelling en regie)
Gezien 4 mei 2018, Koninklijk Theater Carré (Amsterdam)
‘Uit wat voor hout ben ik gesneden in het oog van de oorkaan?’ vraagt Johan Fretz zich af. Als je op straat loopt en je ziet dat iemand in elkaar wordt geslagen, vindt er een fysieke reactie plaats. Je voelt de behoefte door te lopen. Je brein registreert gevaar en wil alleexn maar weg. In Carré organiseert Theater Na de Dam een ode aan het verzet. Een poging om te stoppen met doorlopen. Stilstaan als gezamenlijke daad van verzet.
Theater Na de Dam is in negen jaar uitgegroeid van sympathiek evenement in Amsterdam, tot een landelijke traditie met meer dan honderd voorstellingen, tekstlezingen en presentaties die zich – elk op hun eigen manier – met de ogen van nu verhouden tot de Tweede Wereldoorlog. Lees verder
Proeven, profileren, doorstromen – een introductie in de MBO theateropleidingen
v.l.n.r. Bam Verstijnen, Jeroen van Lokven, Nora van Dartel, Tessa Vissers tijdens een schoolvoorstelling op het Koning Willem I College in Den Bosch. Foto: Boogert van den Maud
Nederland kent een flink aantal MBO theateropleidingen. Onderling verschillen ze enorm. Hoe is zo’n opleiding opgebouwd, op welke manier profileren de verschillende instellingen zich en vooral: waar komen studenten na hun afstuderen terecht?
In 2002 startte Louis Lemaire de eerste MBO theateropleiding in samenwerking met het regionale opleidingencentrum (ROC) in Rotterdam. Hij kon in eerste instantie op behoorlijk wat weerstand rekenen. Niet alleen van de bestaande toneelscholen binnen het HBO, ook de VSCD zette vraagtekens, herinnert Peter van der Linden, teamcoördinator bij de opleiding Artiest | Theater aan het ROC in Tilburg, zich. ‘Die kritiek aan het begin was natuurlijk niet geheel onterecht. Je moet je voorstellen dat er ineens tien scholen met afstudeerklassen bijkwamen, terwijl het voor de bestaande toneelscholen natuurlijk al lastig genoeg was om hun studenten aan het werk te krijgen.’ Lees verder
De stille oorlog tussen vader en zoon
Foto: Fred Ernst
Coolsingel 65 · Onderwater Producties
Gezien: 5 mei 2017, Coolsingel 65 (Rotterdam)
★★☆☆☆
Het was een zonnige dag, 14 mei 1940. De oorlog was weliswaar uitgebroken en je hoorde zo nu en dan in de verte explosies, maar het leven in Rotterdam ging gewoon door. Mensen gingen gewoon naar hun werk. Business as usual. Lees verder
De minderheden in de meerderheid
Theater Na de Dam · Meral Polat & New Cool Collective
Gezien: 4 mei 2017, Koninklijk Theater Carré (Amsterdam)
★★★☆☆
Ze heeft een Koerdische en Turkse achtergrond, maar Meral Polat is geboren in Bos en Lommer, waar ze na haar jeugd in Zaandam weer naar terug is verhuisd. Naast haar woont een bejaarde vrouw, een tiener tijdens de oorlog. Maar sinds kort zegt die vrouw haar geen gedag meer. Polat wil weten waarom. Lees verder
Toneelgroep Amsterdam brengt statische toneelherdenking
Theater Na de Dam: Judith Herzberg · Toneelgroep Amsterdam
Gezien: 4 mei 2016, Stadsschouwburg Amsterdam
★★☆☆☆
Er heerste enige verwarring in de aanloop naar Theater Na de Dam. Want de nieuwe tekst die Judith Herzberg samen met De Theatertroep zou schrijven – die werd aangekondigd als het nieuwe deel van haar Leedvermaak-trilogie – is nog niet af.
In plaats daarvan lazen acteurs van Toneelgroep Amsterdam verschillende teksten van Herzberg: voornamelijk scènes uit haar toneelstuk Leedvermaak (1982), afgewisseld met een aantal gedichten, een lied en een zeer korte nieuwe monoloog: Linkshandigen, gebaseerd op die nieuwe tekst-in-wording, die we eigenlijk hadden moeten zien, getiteld Opgediept. Lees verder
Rik van den Bos: ‘Er kwam een soort missiedrang in me op’
Anderhalf jaar geleden werd de jonge toneelschrijver Rik van den Bos (1982) door Theater Na de Dam benaderd met het verzoek een toneeltekst over de Tweede Wereldoorlog te schrijven. De organisatie wil hiermee een nieuwe traditie in gang zetten waarbij elk jaar een andere schrijver een nieuwe tekst over de oorlog schrijft als onderdeel van de jaarlijkse programmering op de avond van 4 mei.
Tegelijk met andere stadsgezelschappen in het land, lezen acteurs van Toneelgroep Amsterdam maandagavond in de Stadsschouwburg eenmalig de toneeltekst In Vrede. Van den Bos: “Ik hoop dat het stuk laat zien dat de oorlog nog steeds een actueel thema is.” Lees verder
Theatermaker april 2014: Tips
Friese straatopera
De iisfoarstin (De ijsvorstin)
13 mei t/m 31 mei
Een straatopera met de binnenstad van Leeuwarden als podium. Gebaseerd op De sneeuwkoningin van Hans Christiaan Andersen vertelt Tryater het verhaal van de verdwenen Kay, die is ontvoerd door de IJsvorstin. Het levert een zoektocht op die leidt langs straten, pleinen, parken, water en de Sint Dominicuskerk. Voor regisseur Ira Judkovskaja gaat het over volwassen worden. Dingen veranderen, mensen veranderen, ongewild, zoals elk jaar de seizoenen elkaar verdringen. Een afwisseling van zang en spraak, Nederlands en Fries, uitgestrekte pleinen en verborgen parken. Per voorstelling kunnen vijfhonderd mensen deelnemen aan deze ‘hertferwaarmjende strjitopera’ in de Friese hoofdstad.
Voorstellingen over de Tweede Wereldoorlog
Theater na de Dam
4 mei
De jaarlijkse Dodenherdenking dreigt steeds meer aan historische betekenis en zeggingskracht in te leveren. Met name de jongere generaties weten zich steeds moeilijker te verbinden met de herdenking. Dat constateerden theatermakers en filosofen Jaïr Stranders en Bo Tarenskeen vier jaar geleden, toen zij de eerste editie van Theater na de Dam initieerden. Zelf lezen ze jaarlijks onder de naam Barbaren & Co toneelteksten over de Tweede Wereldoorlog. Dit jaar doen voor het eerst alle grote stadsgezelschappen mee aan het initiatief, waaronder het Nationale Toneel, het Ro Theater, Toneelgroep Oostpool en Het Zuidelijk Toneel. In achttien theaters door het hele land gaat na de twee minuten stilte op de Dam de herdenking door met nieuwe en bestaande producties en tekstlezingen van werken die alle in relatie staan tot de Tweede Wereldoorlog.
