Sadettin Kirmiziyüz: ‘We moeten de volgende generatie opvoeden’

Beeld: Jan Hoek

Theatermaker Sadettin Kirmiziyüz maakt samen met de Toneelmakerij een jeugdvoorstelling over racisme. De knettergekke wereld achter het raam gaat zaterdag in première in Theater de Krakeling.

Sadettin Kirmiziyüz maakt vanuit zijn stichting Trouble Man theatervoorstellingen over hete hangijzers in de samenleving. Zo maakte hij bijvoorbeeld een aantal intrigerende solo’s – met veelzeggende titels als De vader, de zoon en het heilige feest of De radicalisering van Sadettin K. – waarin hij zijn afkomst en identiteit binnen de multiculturele samenleving onderzocht. De knettergekke wereld achter het raam – geregisseerd door Paul Knieriem, gespeeld door Jessie Wilms en Kirmiziyüz – is weliswaar voor de jeugd, maar daarom niet minder geëngageerd.

De voorstelling gaat over racisme en xenofobie, vertelt Kirmiziyüz. “Ik heb lang gedacht dat het wel klaar was met racisme in de samenleving. Ik zat in de jaren negentig op de middelbare school, en toen was het heel simpel: iedereen hoorde erbij. Racisme was iets uit het verleden, dacht ik, dat hadden we afgesloten. Ik had er niet verder naast kunnen zitten.” Lees verder →

Belangrijkste toneelprijzen voor Karina Holla en Bruno Vanden Broecke

Foto: Anna van Kooij

Karina Holla en Bruno Vanden Broecke hebben gisterenavond de belangrijkste Nederlandse toneelprijzen, de Theo d’Or en de Louis d’Or, gewonnen. De prijzen werden uitgereikt tijdens het Gala van het Nederlands Theater, dat traditiegetrouw het Nederlands Theater Festival afsloot.

Karina Holla kreeg de prijs uit handen van Hans Croiset (die vorig jaar de Louis d’Or won) en burgemeester Halsema. “Dat ik dit nog eens mee mag maken”, zei Holla toen ze haar prijs in ontvangst nam. De 68-jarige actrice geldt in de mimewereld weliswaar als grote naam, maar is in de toneelwereld, en al helemaal bij het grote publiek, nagenoeg onbekend. Ze kreeg de prijs voor haar rol in de voorstelling Romp, een relatief kleine vlakkevloerproductie bij De Gemeenschap, waarin ze de volledige voorstelling strak zat vastgesnoerd in een bed, met alleen haar hoofd dat boven de dekens uit steekt. “Ze gaat tekeer, mijmert, roept ter verantwoording en wordt breekbaar. Gedurende de voorstelling kruipt ze in je hoofd. Het verval en de ketens van de ouderdom worden door haar vakmanschap met overgave én beheersing onontkoombaar en tastbaar,” schrijft de jury. Lees verder →

Een stotterend theaterduet over mannelijkheid – Espen Hjort over My Heart Into My Mouht

Foto: Bart Grietens

Een stotterend duet, noemt regisseur Espen Hjort zijn nieuwe theatervoorstelling My Heart Into My Mouth. Samen met de jonge acteurs Felix Schellekens en Yamill Jones maakt hij een voorstelling over twee mannen die iets traumatisch hebben meegemaakt, maar geen taal kunnen gebruiken om te communiceren – ze hebben uitsluitend bewegingen en geluiden om zich te uiten. “Door hen hun taal te ontnemen zet ik een belangrijk deel van hun controle buitenspel,” legt hij uit. “Ze zijn niet in staat om te zeggen wat ze hebben meegemaakt, wat ze nodig hebben of voelen. Maar wat in eerste instantie een onoverkomelijk probleem lijkt, wordt gaandeweg hun redding, want ze worden gedwongen het onbekende in te stappen en zich opnieuw te leren uiten.”

Espen Hjort maakt poëtische, associatieve voorstellingen waarin hij nieuwe manieren voorstelt om de wereld te bekijken. Theater is voor hem een oefening in verbeelding, een troostrijk alternatief voor de realiteit en haar heersende normen en waarden. Lees verder →

Podcast: Critici-tafel #4 (vanaf het Nederlands Theater Festival)

Donderdag schoof ik aan bij de vierde aflevering van de Critici-tafel, de podcast van Theaterkrant.nl en Theatermaker. In het Internationaal Theater Amsterdam op het Nederlands Theater Festival bespreken vier critici het belangrijkste theaternieuws, de voorstellingen waar ze naar uitkijken en wat er verder nog ter tafel komt. Aan tafel zaten: Hans Smit, Herien Wensink, Simon van den Berg en Sander Janssens.

We spraken onder meer de Staat van het Theater, de juryselectie van het Nederlands Theater Festival, de diversiteit van het Amsterdam Fringe Festival, de beschuldigingen van grensoverschrijdend gedrag van Jan Fabre, de nieuwe toneeltekstkritiekenreeks DeClaus op Theaterkrant en we blikken kort vooruit op aankomend seizoen.

Luister de podcast terug via deze link: http://podcast.theaterkrant.nl/2018/09/15/criticitafel-4/

Op zoek naar een theatrale daad met maatschappelijk effect

Theater Let maar niet op mij
Door Florian Slangen
Gezien 14 september 2018, Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond (Amsterdam Fringe Festival)
Te zien t/m morgen, aldaar

Een week geleden besloot Chokri Ben Chikha – tijdens de Staat van het Theater op de opening van het Nederlands Theater Festival – zijn pleidooi voor theater met meer maatschappelijke impact, door te suggereren dat hij zichzelf in brand zou steken. Hij goot de inhoud van een jerrycan over zich uit en vroeg het publiek om een vuurtje. De Fringevoorstelling Let maar niet op mij van theatermaker Florian Slangen sluit daar naadloos op aan: Slangen gaat proactief op zoek naar een daadkrachtig theatraal statement om als kunstenaar meer effect in de maatschappij te sorteren. Lees verder →

Joeri Vos maakt van Pinokkio een lekker ambigu theaterfeest: ‘Het is een eerbetoon aan de leugen’

Foto: Ben van Duin

Bij De Veenfabriek en La Compagnie du Tire-Laine is Pinokkio geen pedagogisch, moralistisch pleidooi voor een braaf bestaan, maar een rauwe coming of age van een jongen die zich afzet tegen burgerlijke normen en waarden en op zoek gaat naar persoonlijke vrijheid. De voorstelling staat vanaf morgen in het Amsterdamse Bostheater.

Het zigeunerachtige toneelbeeld vol circuselementen verbeeldt Pleasure Island – in deze adaptatie geen illuster amusementspark, maar eenvoudigweg de wereld waarin Pinokkio opgroeit. Pinokkio – een intrigerende, ongrijpbare rol van Phi Nguyen – groeit op tussen hangjongeren, drugsgebruikers, seksverslaafden, dieven en anarchisten. De zin ‘We gaan een echte man van je maken,’ heeft in deze voorstelling, uitgesproken door een wat oudere vrouw die zich een fee waant, bepaald geen Disney-pedagogische connotatie, maar een onversneden seksuele lading. Ondertussen bestookt Japie Krekel (hier een tomeloos irritante medewerkster van de Kinderbescherming) hem voortdurend met politiek-correcte gemeenplaatsen – uiteraard met tegenovergesteld resultaat – en zit een alcoholistische Gepetto bijna voortdurend zijn kater uit tussen de vier muren van de gevangenis. Lees verder →

Het Amsterdam Fringe Festival gooit kunst in de uitverkoop

Ruim vijfenzeventig acts zijn er tijdens het elfdaagse Amsterdam Fringe Festival, dat dit weekend is begonnen, te zien. Alle voorstellingen zijn gemaakt door jonge, aanstormende theater- en dansmakers. Maar daar houden de overeenkomsten wel meteen bij op.

Het festivalhart in Vlaams Cultuurhuis De Brakke Grond lijkt een goedkope textielwinkel in een aftands winkelcentrum, alleen hangen aan de verschillende kledingrekken nu voorstellingsposters, keurig aan kledinghaakjes en op datum gesorteerd. Achterin zijn kassa’s, volledig met lopende banden, om je boodschappen af te rekenen. Het Fringe gooit de kunst in de uitverkoop, en Het Parool shopte tijdens het openingsweekend alvast wat rond.

Zoals elk jaar duikt het Fringe op in de rafelranden van de theaters en de stad. Veel voorstellingen zijn te zien op bijzondere locaties zoals kelders, kerken, in buurttheaters of gewoon op straat. Het festival biedt daarmee mooi tegenwicht aan het gelijktijdige Nederlands Theater Festival in de reguliere zalen, waar de hoogtepunten van vorig seizoen te zien zijn. Lees verder →